Cukrzyca jest chorobą cywilizacyjną. Nazywana jest też niezakaźną epidemią na świecie. W ciągu ostatnich lat notuje się systematyczny wzrost częstości występowania tej choroby.
Cukrzyca to choroba metaboliczna, która charakteryzuje się przewlekłą hiperglikemią, czyli podwyższonym poziomem glukozy we krwi.
Rozróżnia się 2 typy cukrzycy:
- cukrzyca typu I zwana insulinozależną, wywoływana jest niszczeniem komórek trzustki, odpowiedzialnych za produkcję i wydzielanie insuliny (hormonu obniżającego poziom glukozy we krwi). Występuje głównie u dzieci i młodych dorosłych , najczęściej ujawnia się do 20 roku życia, jedynym sposobem leczenia tego typu cukrzycy jest podawanie insuliny oraz właściwe odżywianie i wysiłek fizyczny;
- cukrzyca typu II , zwana insulinoniezależną lub cukrzycą wieku dorosłego, jednak coraz częściej dotyka także dzieci, należy do grupy chorób cywilizacyjnych, czyli determinowanych przez styl życia, związana jest z nieprawidłowym działaniem insuliny w organizmie
Cukrzyca prowadzi do wielu powikłań zdrowotnych – m.in. niewydolności nerek, zawałów serca, udaru mózgu, uszkodzeń włókien nerwowych (neuropatie cukrzycowe) , zespołu stopy cukrzycowej retinopatii cukrzycowej (choroba siatkówki).
Cukrzycy typu 1 nie można zapobiec. Przypuszcza się, że niektóre czynniki środowiskowe mogą mieć wpływ na inicjowanie choroby u dzieci z predyspozycją genetyczną. Jednak warto obniżać czynniki ryzyka przez:
- unikanie infekcji i prawidłowe ich leczenie;
- podawanie dziecku witaminy D (w ilości uzgodnionej z lekarzem);
- unikanie stresu;
- karmienie piersią;
- unikanie nadmiaru cukrów i węglowodanów oraz pokarmów .
Natomiast w zapobieganiu cukrzycy typu II istotną rolę odgrywają:
- prawidłowe nawyki żywieniowe (regularne spożywanie posiłków, spożywanie węglowodanów złożonych – produkty pełnoziarniste z tzw. „ciemnej mąki”, warzywa, nasiona roślin strączkowych, unikanie węglowodanów prostych-słodycze, słodkie napoje, biała mąka, unikanie niezdrowych przekąsek (np. chipsów), żywności przetworzonej (zawierającej sztuczne barwniki, konserwanty, dużo cukru, soli i tłuszczu)
- aktywność fizyczna – powinna być regularna, najlepiej codzienna, dostosowana do możliwości i wieku danej osoby. Nawet umiarkowany ale regularny wysiłek reguluje metabolizm i stabilizuje poziom glukozy
- unikanie stresu i wysypianie się
- eliminacja alkoholu i tytoniu.
Ważna jest także regularna kontrola poziomu cukru we krwi.
